T.C. Huzûr-u Lisan Müdürlüğü / Kayıp Kelimeler Dairesi Başkanlığı’na
Evrak No: 1881/ ∞- MKA
KONU: Tarafıma ve yegane mirasımız olan ülkemizin kıymetli vatandaşlarına ait, hatıra defterlerinin dip notlarında yaşayıp gün ışığına hasret kalmış kelime ve tamlamaların iadesi, yeniden hayata alınması ve kamuya arz edilmesi hususunda müracaat.
Sayın ve mukarreb yetkili,
Epey bir zamandır cümlelerimin içinde derin bir eksiklik, paragraflarımda ise kocaman bir boşluk hissediyorum. Önceleri bunun mevsim geçişlerinden ya da gündelik hayatın yorgunluğundan kaynaklandığını düşündüm; fakat geçtiğimiz hafta kütüphanemde eski bir defterimi bulunca gerçeğin çok daha vahim olduğunu anladım: Kelimelerimiz kaybolmuş.
Evet! Doğru duydunuz kelimeler kayıp. Hem de uzun zamandır kayıplar. Kelimelerimizin, 2000’lerin başlarında mahallemizin sağ kesiminde esmeye başlayan ve etkisini sol tarafta da gösteren şiddetli bir rüzgâr sırasında, biz farkında olmadan komşu cümlelere tehcir edilmiş olabileceği kanaatindeyim. Tarafımızdan tarafınıza yapılan müracaatlar aracılığıyla geri istenmesine rağmen bugüne dek herhangi bir iade işlemi gerçekleşmemiştir.
Kelimelerin daha hızlı bulunması açısından kolaylık sağlanmasını umut ederek tespit ettiğim kayıp kelimeleri şöyle tanımlayabilirim:
1.70 boylarında olup yaklaşık 101. yaş gününü geçtiğimiz günlerde kutladığını düşündüğüm (bakmayın yaşına hala çok genç gösteriyor taş çatlasın 22 dersiniz), baktınız mı aklınızı başınızdan alan, yüreğimizi yakıp hasret ile baktıran bir ahu ülkemiz gençlerinin biricik aşkı "Özgürlük".
Diğer kelimemiz; 180 boylarında, yaklaşık 104 yaşında olduğunu tahmin ettiğim, haşin bakışlı, aynı zamandan özgürlüğün abisi olan ve sürekli kravat takan yine ülkemiz gençlerinin sevdiği, saydığı, idol olarak gördüğü "Adalet".
Sonraki kelimemiz ise; 130 boylarında yaklaşık 101 yaşında olan, ancak taş çatlasın 12 yaşında gösteren ve ülkemiz gençlerinin nereyedeyse hiç görmediği "Eğitim".
Emin olun bunlar gibi daha bir çok kelime kayıp mesela; liyakat, sağlık, ekonomi... Ancak hepsini uzun uzun anlatmaya ömrüm yetmez. Eğer siz talebimi ciddiye alır ve bahsettiğim kelimeleri bulursanız zaten onlar şüphesiz şekilde sizi diğerlerine götürecektir.
Hayatımızda kelimelerin imzasını taşıyan bizler, kayıp kelimelerin iadesini talep etmekteyiz. Zira bu kelimeler olmadan kültürümüz, kültürümüz olmadan da insanımız yarımdır. Dileğimiz, tıpkı bir müze envanteri gibi, kaybolan kelimelerin bulunup temizlenerek tekrar kullanıma sunulmasıdır.
Olur da bu kelimeler bulunamazlarsa onlar ile aynı anlamı taşıyacak ve yerine geçecek kelimelerin yetiştiriciliği için, mümkünse Lisan Müdürlüğü’nün bahçesinde, “Kayıp Kelimeler Serası” adı altında bir mekân inşa edilsin. Burada eksikliğini çektiğimiz kelimeler, tıpkı nadir bitkiler gibi itinayla yetiştirilsin, anlamları sulansın, çağrışımları büyüsün yaprakları gökyüzünü yarsın ama anlamları yine de budanmasın.
Ayrıca, kayıp kelimelerin yeniden hayata karışabilmesi için, memuriyetinize bağlı “Kelime İhya Birimi” kurulmasını öneririz. Bu birim, halk arasında dolaşıp unutulmaya yüz tutmuş, yolunu şaşırmış ve evini kaybetmiş kelimeleri toplayarak, onlara bağlamlı cümleler hazırlayacak ve onları gündelik konuşmaya iade edecektir. Ancak böyle olursa, “Özgürlük”, “Adalet”, “Eğitim” gibi abilerimiz, ablalarımız, kardeşlerimiz yeniden sokaklarda, pazarlarda, ev sohbetlerinde duyulabilecektir.
Bu müracaat, resmi bir talep olduğu kadar, bir naçizane bir ricadır: Lütfen kelimeleri yalnızca kurallarla değil; şefkatle, serinlikle, huşu ile, naz ile geri verin. Onları kelimeler için hapishane olan arşivlerden, sakladığınız soğuk ve bir o kadar kısıtlayıcı yerlerden çıkarıp tekrar sokakların kulaklarına, kahvehane masalarına, aşçıların mutfak dedikodularına, çocuğun ninni diline karışmış hâliyle salıverin.
İşbu dilekçemle, tarafıma ait bu kelimelerin eksiksiz, imlası bozulmamış ve mümkünse seslerinin eski tınısıyla birlikte iade edilmesini talep ediyorum. İade sırasında kelimelerin yanına, hatıratımda bulunmayan ancak vakti zamanında var olmuş birkaç nadide kelimeyi de ufak bir armağan olarak eklemenizi rica ederim.
Şayet bulunamazlarsa, lütfen kayıp kelimelerimin akıbeti hakkında tarafıma yazılı bilgi veriniz. Belki hâlâ komşu cümlelerde, unutulmuş bir romanın sayfa kenarında ya da bir şiirin dipnotunda karşıma çıkarlar. Ben de canla, başla, kelle koltukta onları duyurmak için bizzat çalışırım. Belki muzaffer olamam ama şanlı bir kelime şehidi olarak Ahiret Yazarlar Derneğinde yazarlar ve pek sevdikleri kelimeler ile günümü gün ederim. Ahiret Yazarlar Derneği mi ne? O da başka bir dilekçenin konusu.
Gereğini bilgilerinize arz eder, kelimelerimle birlikte geçmişimi de iade etmenizi dilerim.
İmza:
Kelimelerin İzinde Bir Topluluk
T.C.
Kayıp Kelimeler Arşivi Müdürlüğü
Evrak No: 2025/ ∞- MKA
Sayın Kelimelerin İzinde Bir Topluluk
Müdürlüğümüze iletmiş olduğunuz 07.08.2025 tarihli ve “Özgürlük, Adalet, Eğitim” kelimelerinin iade-i itibarına dair talebiniz incelenmiştir.
Yapılan arşiv taramasında, bahse konu olan kelimelerinin yaklaşık 18. yüzyılın sonlarından 2000’lere kadar kesintisiz şekilde halk arasında, özellikle de kamu kurum ve kuruluşlarında eski usul mektuplaşmalarda ve kitaplarda yaygın olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Ancak, 2000 sonrası yaşanan yersiz seçimler sonrası bu kelimlerin tehciri ile yerlerine ikame edecek kelimeler bulunamamış ve kelimeler, aktif hizmetten pasif rafa alınmıştır.
Bakanlığımızın “Unutulan Kelimeleri İade Programı” (UKİP) kapsamında, kelimenin yeniden dolaşıma sokulması amacıyla;
• Yerel radyo ve televizyonlarda halkı bilinçlendirmek açısından her gün bir kez anons edilmesi,
• Üniversitelerde “ Uzun kelimeler ve Kısa Cümleler” başlıklı sempozyumlar düzenlenmesi,
• Ve, her kelimenin ayrı ayrı Millî Eğitim müfredatında en az bir divan şiiri içerisinde okutulması
hususları uygun görülmüştür.
Gereğini bilgilerinize sunar, dilimize ve istikbalimize gösterdiğiniz ihtimam için teşekkür ederiz.
Kayıp Kelimeler Arşivi Müdürü
(İmza)
M. Cemal Sözlükçüoğlu
