Ali YILMAZ - Yazar - Program Yapımcı
Köşe Yazarı
Ali YILMAZ - Yazar - Program Yapımcı
 

Müziğin Cinsiyeti mi Olurmuş?

Bir gün biri sordu: — “Sence müziğin cinsiyeti var mı?” Önce şaşırdım. Hani neredeyse “Makarna kadın mıdır, erkek midir?” diye sorsalar bu kadar afallar mıydım, emin değilim. Ama düşündüm: Acaba Beethoven erkek olduğu için mi 5. Senfoni bu kadar kararlı çalıyor? Edith Piaf kadın olduğu için mi sesi ruhumuzu ince bir dantel gibi sarıyor? Yoksa biz, yine her zamanki gibi, müziğe de etiket yapıştırmaya bayılıyoruz? Flüt Kadın, Bateri Erkek mi? Toplum yıllardır bazı enstrümanlara cinsiyet tayin etmiş. Flüt: narin, zarif, kırılgan — “Kadın enstrümanı.” Bateri: gürültülü, sarsıcı, patlamalı — “Tam erkek işi!” Ama gel gör ki flütle Metallica çalınca işler karışıyor. Ya da bir kadın davulcu sahnede bagetleri konuşturunca “Vay be, erkek gibi çalıyor!” diye şaşırıyoruz. Peki bu durumda bagetler hormon mu salgılıyor, davul zillere mi âşık oluyor? Keman: Romantik mi? Kadın mı? Kemanla ağlatırsan “Kadınsı”, Kemanı bağırtırsan “Erkeksi” mi oluyor? Oysa Bach mezarından kalkıp geliverse muhtemelen şöyle derdi: — “Arkadaşlar, ben sadece notaları yazdım yahu, gerisini siz abarttınız!” Müzik Cinsiyet İstemez, Dinleyici Etiketler Aslında mesele müzikte değil, bizde. Biz, her şeyi cinsiyetlendirmeye bayılıyoruz. “Müziğin feminen tınıları” derken aslında annemizi hatırlıyoruz. “Bu parça maskülen geliyor” derken belki babamızın gölgesi var zihnimizde. Bazen bir şarkı eski sevgiliyi hatırlatıyor, bazen hiç tanımadığımız bir özgür ruhu… Yani etiketler, notalarda değil; bizde. Piyanoyu sorguya çekelim mesela: — “Piyano, sen nesin? Erkek mi, kadın mı? Muhtemelen şöyle cevap verecektir: “Ben siyah beyaz tuşlardan ibaretim. Ama bana oturan kimse, içindekini döker. Kadınsa kadın, erkekse erkek… Ama aslında ben, çalanın ruhuyum.” Müziğin cinsiyeti yoktur. Ama onu çalan insanlar vardır; ağlatan, güldüren, düşündüren… Müzik bir dil değil, bir histir. Ve hislerin cinsiyeti olmaz. Sadece yüreği olur. Yani, Flüt pembe, bateri mavi diye diretirsen, bir gün klarnet çıkar gelir; “Ben alaturkayım kardeşim, bana renk yetmez!” der.
Ekleme Tarihi: 26 Ağustos 2025 -Salı

Müziğin Cinsiyeti mi Olurmuş?

Bir gün biri sordu:

— “Sence müziğin cinsiyeti var mı?”

Önce şaşırdım. Hani neredeyse “Makarna kadın mıdır, erkek midir?” diye sorsalar bu kadar afallar mıydım, emin değilim. Ama düşündüm:

Acaba Beethoven erkek olduğu için mi 5. Senfoni bu kadar kararlı çalıyor?

Edith Piaf kadın olduğu için mi sesi ruhumuzu ince bir dantel gibi sarıyor?

Yoksa biz, yine her zamanki gibi, müziğe de etiket yapıştırmaya bayılıyoruz?

Flüt Kadın, Bateri Erkek mi?

Toplum yıllardır bazı enstrümanlara cinsiyet tayin etmiş.

Flüt: narin, zarif, kırılgan — “Kadın enstrümanı.”

Bateri: gürültülü, sarsıcı, patlamalı — “Tam erkek işi!”

Ama gel gör ki flütle Metallica çalınca işler karışıyor.

Ya da bir kadın davulcu sahnede bagetleri konuşturunca “Vay be, erkek gibi çalıyor!” diye şaşırıyoruz.

Peki bu durumda bagetler hormon mu salgılıyor, davul zillere mi âşık oluyor?

Keman: Romantik mi? Kadın mı?

Kemanla ağlatırsan “Kadınsı”,

Kemanı bağırtırsan “Erkeksi” mi oluyor?

Oysa Bach mezarından kalkıp geliverse muhtemelen şöyle derdi:

— “Arkadaşlar, ben sadece notaları yazdım yahu, gerisini siz abarttınız!”

Müzik Cinsiyet İstemez, Dinleyici Etiketler

Aslında mesele müzikte değil, bizde. Biz, her şeyi cinsiyetlendirmeye bayılıyoruz.

“Müziğin feminen tınıları” derken aslında annemizi hatırlıyoruz.

“Bu parça maskülen geliyor” derken belki babamızın gölgesi var zihnimizde.

Bazen bir şarkı eski sevgiliyi hatırlatıyor, bazen hiç tanımadığımız bir özgür ruhu…

Yani etiketler, notalarda değil; bizde.

Piyanoyu sorguya çekelim mesela:

— “Piyano, sen nesin? Erkek mi, kadın mı?

Muhtemelen şöyle cevap verecektir:

“Ben siyah beyaz tuşlardan ibaretim. Ama bana oturan kimse, içindekini döker. Kadınsa kadın, erkekse erkek… Ama aslında ben, çalanın ruhuyum.”

Müziğin cinsiyeti yoktur. Ama onu çalan insanlar vardır; ağlatan, güldüren, düşündüren…

Müzik bir dil değil, bir histir.

Ve hislerin cinsiyeti olmaz.

Sadece yüreği olur.

Yani,

Flüt pembe, bateri mavi diye diretirsen, bir gün klarnet çıkar gelir;

“Ben alaturkayım kardeşim, bana renk yetmez!” der.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve ulusgazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.