Market sırasındayız da oraları da müze gezer gibi gezip çıkıyoruz. İlkokul yıllarında hepimize ezberletilen bir cümle vardı: “Türkiye, kendi kendine yeten yedi ülkeden biridir.” O günlerde bu cümleyi söylerken göğsümüz kabarırdı. Şimdi ise aynı cümleyi duysak, en fazla yoğurt kabının arkasındaki “yerli üretim” logosuna bakıp buruk bir tebessüm ediyoruz. Çünkü artık öyle değil. İç Anadolu: Buğday Ambarıydı Eskiden her köyün harmanı, rüzgârla savrulan samanı, koca koca başakları vardı. Şimdi köylü, buğdayını biçiyor ama unu ithal ediyor. Yani İç Anadolu, buğday ambarı olmaktan çıkıp, un paketinin arkasında “menşei: ithal” yazısını okuyanların hüzün ambarına dönüştü. Trakya: Ayçiçek Ambarıydı Trakya ovalarında ayçiçekleri güneşe döner, sarı bir halı gibi ufka kadar uzanırdı. Bugün markete gidiyorsun, ayçiçek yağı fiyatı etiketle boğaz boğaza. Öyle ki şişeyi almak için kredi kartına taksit seçeneği soruluyor. Trakya ayçiçek ambarıydı, artık yağ kuyruğu ambarı. Akdeniz: Sebze-Meyve Ambarıydı Domatesin, biberin, patlıcanın en güzeli Akdeniz’den gelirdi. Şimdi manava gidiyorsun, salatalık taneyle satılıyor, “Abi koklaması bedava” diye şaka yapıyorlar. Akdeniz sebze-meyve ambarıydı, artık vitamin takviyesi reklamlarının sponsoru. Güneydoğu: Bakliyat Ambarıydı Mercimek, nohut, fasulye… Güneydoğu’nun bereketi sofralarımızın bereketiydi. Şimdi “yerli mi, ithal mi?” sorusu bakliyatçıların ana sohbet konusu. Güneydoğu bakliyat ambarıydı, artık ithal mercimeğin kırmızıya boyanmış versiyonuyla yarışıyor. Ege: Pamuk ve Tütün Ambarıydı Ege tarlaları pamukla beyaza, tütünle yeşile boyanırdı. Bugün pamuklu tişörtlerin etiketine bakıyorsun: “Made in Bangladesh.” Tütün mü? Artık Ege’den çok vergi ambarı var. Dumanı bile ithal tadında. Bir zamanlar kendi kendine yeten ülkeydik, artık kendi kendine yetemeyen vatandaşın “market fişi” ülkesiyiz. Yani soframızda ithal mercimek, cebimizde ithal telefon, aklımızda tek soru: “Bu maaşla nasıl olacak bu iş?” Eskiden ülke bir ambarlar bütünüydü, şimdi ise “ambar” kelimesini en çok Trendyol Ambar Teslimat bildiriminde duyuyoruz.