Son yazılarımda üçüncü ve dördüncü yüzyıllarda görev yapmış olan Roma Hükümdarlarına ve onların ailelerine değindim. Birinci Theodosius hem Doğu’yu hem de Batı’yı elinde tutan son hükümdar olmuştu. Onun oğullarında Arcadius Doğu, Honorius Batı Hükümdarı oldular.  Honorius’un çocuğu olmadığı için kız kardeşi Galla Placidia ’nın oğlu Valentinian çocuk yaşta tahta geçti annesi kral naibesi olarak görev yaptı. Aynı şekilde Doğu’da da Arcadius öldüğünde oğlu Theodosius henüz iki yaşındayken tahta çıktı, ablası 14 yaşındaki Pulcheria kral naibesi olarak devletin başına geçti. Büyük Theodosius’un biri kızı diğeri torunu olan bu iki kadın imparatorluğun kaderinde rol oynadılar. Çocuklar reşit olunca tabii bu naibelik görevleri sona erdi. Ancak Theodosius’un 450 yılında ölümüyle Pulcheria tekrar idareyi ele aldı. Galla Placidia ‘nın kızı ve Valentinian’ın kardeşi olan Honoria’nın Atilla’ya gönderdiği yüzük nedeniyle yol açtığı skandalı geçen bölümde görmüştük. Honoria, Valentinian tarafından sürgüne gönderildi bir daha kendisinden haber alınamadı. 402 yılında imparator olan İkinci Theodosius döneminde ise Istanbul surlarının yapımı tamamlandı, İstanbul Üniversitesi açıldı ve hukuk alanında önemli düzenlemeler yapıldı.   CODEX THEADOSİANUS Theodosius’un emriyle, Roma İmparatorluğu kanunları Konstantin döneminden başlanarak, toplanıp bir araya getirildi ve 438 yılında yayınlandı. Bu çok büyük bir çalışmaydı. Başlangıç tarihi olarak Konstantin’in Hristiyanlığı seçtiği 313 yılı alındı. Birbirinin tekrarı niteliğinde olan ya da birbiriyle çelişen veya zamanı geçmiş olan kanunlar ve imparator emirnameleri ayıklandı. Hem Doğu’da hem de Batı’da geçerli olacak şekilde bir düzenleme yapıldı. Kilise hukuku, papazların görevleri, İdare Hukuku, devlet memurlarının görevleri, Vergi Hukuku ve Askeri düzenlemeler, Ceza Hukuku, Eşya, Aile, Kölelik ve Kamu İşleri alanında düzenlemeler yapıldı. Bu çalışma ileride Justinyen’in yapacağı düzenlemeleri kolaylaştırdı, Avrupa Hukuku’nun temelini oluşturdu. Bazı hukuki metinlerin kaybolmasını önledi, zamanımıza kadar ulaşmasını sağladı. Bu düzenlemelerle Hristiyanlığın yeri sağlamlaştı. Pagan tanrılarına yapılacak ayinler, kurban vermeler yasaklandı. SASANİLER VE HUNLARLA SAVAŞLAR Sasanilerin kendi ülkelerindeki Hristiyanlara karşı ayrımcılık yapmaları nedeniyle iki imparatorluk arasında savaş çıktıysa da durmak bilmeyen Hun saldırıları nedeniyle bu savaş sonlandırılıp barış yapıldı. Atilla bir ara Konstantinapol saldırısı planladı, Büyükçekmece’ye kadar geldi ama Theodosius zamanında tamamlanmış olan kara surlarının aşılamaz olduğu anlaşılınca vazgeçti. DEPREMLER 437 ve 447 yıllarında kuvvetli depremler olmuş ve surların bir kısmı yıkılmıştı. 447 yılındaki depremler 4 ay boyunca devam etmiş ve halkta büyük korku yaratmış, çeşitli efsanelerin doğmasına yol açmıştı.  Halk bir çocuğun depremler esnasında göğe yükseltilip, şehrin melekler tarafından korunacağı bilgisiyle geri gönderildiğine inandı. Surlar yıkılınca, Atilla korkusuyla şehrin iki at arabası yarışçıları (Yeşiller ve Maviler) aralarında yarış yaparak, büyük bir hızla -60 gün içerisinde- surları yeniden ördüler. İKİNCİ THEODOSİUS’UN ÖLÜMÜ Theodosius 450 yılında attan düşerek felç olmuş, iki gün içinde ölmüş, yerine tahta geçecek oğlu olmadığı için ablası Pulcheria idareyi ele almış. Pulcheria evlenmemeye yeminliydi ama senato tek başına bir kadının ülkeyi yönetemeyeceğini bir an evvel kendisine bir eş seçip evlenmesi gerektiğini söyledi. Pulcheria Marcian ile evlenmeyi ayrı odalar şartıyla bir formalite evliliği olarak kabul etmiş ve ülkeyi kısa bir süre birlikte yönetmişler. Pulcheria 454 Marcian ise 457 yılında ölmüş. Theodosius zamanında Efes’te, Antakya’ da Istanbul’ da pek çok kilise konsülleri toplanmıştı. Pulcheria din ile çok ilgili hayırsever bir kadındı, çok binalar yaptırdı, öldüğünde servetini fakirlere bıraktı. Bu nedenle ölümü şehirde üzüntüyle karşılandı ve ölümünden sonra Azize ilan edildi.   2025 YILI Bu sene çeşitli yıldönümleri gördük: 325        İznik Konsülü- Konstantin zamanında toplanan ve Hristiyanlığın esaslarının karara bağlandığı bu konsilin 1700. Senesi bu sebeple Papa’nın ziyareti bekleniyor 425        İkinci Theodosius zamanında İstanbul üniversitesinin kurulması 1925     Ankara Hukuk Fakültesinin açılışı Mezunu olmaktan gurur duyduğum okulumun yüzüncü yılı hayırlı olsun…