Değerli dostlar, değerli okurlar bugün hayvancılık adına önemli bir konuyu ele almaya çalışacağım. Evet tavuk beslemede hormon kullanılıyor mu? Tavuklar nasıl oluyor da 42 günde neredeyse 3 kg canlı ağırlığa ulaşıyorlar? Hormonlu tavuk 5 dakikada pişiyor ! Hormonlu tavuk tüketen erkeklerde meme yapıyor ! Tavuklara sürekli gün ışığı sağlayarak devamlı yem tüketmesi sağlanıyor ve tavuklar şişiyor ! gibi sorular ve insanı dehşete düşürecek ifadeler kullanılmaktadır. Birde bunun yanında konusu ile uzman olmayan kişilerin çeşitli medya kanalıyla insanları yanıltması tavukçuluk sektörüne dolayısıyla ülke hayvancılığımıza büyük sekte vurmaktadır. Gelin bakalım bu konuda gerçeği siz değerli okurların önüne tüm gerçekliği ile serelim. Et tipi yetiştirilecek civcivler kuluçkadan çıktıklarında 40-55 g canlı ağırlığındadır. Civcivler kuluçkadan çıktıktan sonra gerekli aşıları (veteriner hekimlerin ön gördüğü aşılar) yapılır ve erkek dişi ayrımından sonra yetiştirme koşullarına hazırlanır. Kümes koşularına, kapasitesine, yetiştiricilik yapacak kişinin mali imkanlarına vd göre civcivlerle besleme işlemi başlatılır. Sözü edilen bu hayvanlarda (civcivler) seleksiyon çalışmaları yapılarak en iyi verim veren civcivler elde edilerek verim kapasitesi çok yüksek bireyler elde edilmektedir. Yüksek verimli civcivler iki aşamada yemle beslenirler. Birinci aşama civciv yemi ikinci aşamada ise yaklaşık 21.günlük yaşta piliç geliştirme yemi ile beslenirler. Bazı işletmelerde besleme dönemi üç dönem olarak uygulanmaktadır. Bu anlamda son hafta (35-42 gün yaşta) ise bitiş yemi uygulanmaktadır. Her dönemin ham protein, enerji mineral ve vitamin ihtiyacı farklıdır ve bu ihtiyacı karşılayacak yem karışımı (rasyon) verilir. Doğru bir besleme programı uygulandığında 42. günde tavuklar 2800 kg canlı ağırlıklara ulaşabilir. Bu canlı ağırlığa ulaşmak için hormon kullanmaya gerek yoktur. Kaldı ki şu an tavuklar için kullanılan bir hormon preparatı da mevcut değildir. Bunun altını çizerek bir kez daha yazmak istiyorum. Tavuk beslemede ne ülkemizde ne de diğer ülkelerde kullanılan bir hormon preparatı yoktur. Çok önceki yıllarda (1978-1987’li yıllarda) tavuk beslemede dietilstilbestrol adında bir preparat kullanılmıştır. Bu ürün ile yapılan bilimsel çalışmalar sonucunda elde edilen raporlar ilgili bakanlık tarafından değerlendirilmiş ve daha sonra kullanımı yasaklanmıştır. Yine benzer etkiye sahip melangestroasetat kullanılmış ancak kısa bir süre kullanımından sonra yasaklanmıştır. YANİ DOSTLAR TAVUK BESLEMEDE KULLANILAN BİR HORMON PREPARATININ ÜRETİMİ BİLE YOKTUR. Üretimi olmayan bir ürün nasıl oluyor da tavuk beslemede hormon olarak kullanılıyor. Bu soruyu hep birlikte soralım lütfen! Kaldı ki hormon kullanımının en etkin kullanma biçimi vücuda bunun impante (deri altına uygulanır) edilmesi gerekir. Düşünün dostlar ülkemizde büyük tavukçuluk entegrelerinde kümesine koyduğu civciv sayıları 250.000 den 1.000.000 başa kadar ulaşmaktadır. Dolayısıyla 250.000 baş civcivi tek tek yakalayacağız ve bunların deri altına hormon preparatını uygulayacağız. Sizce bu ne kadar effektif!  Diyelim ki yaptınız, bunun için uygulama yapacak sağlık personeline ihtiyacınız var ve bu elemana vereceğiniz bir ücret var, civcivleri yakalama sırasında hayvanların heyecan stresinden ciddi sayıda ölümleri de söz konusu olacaktır ve son olarak hormon preparatı pahalı bir üründür. Hadi kafamızda canlandıralım, siz olsanız kullanımı yasak olmasa bu hormon ürününü kullanır mısınız?   Hayır dediğinizi duyar gibi oluyorum. Kimi kesimden deri altına yapmayalım, içme suyuna veya yemine katarız diyen olabilir! Buna da cevabım var; hormon oksijen ortamında yani vücuda bunu impante vermezseniz (deri altı) çok kısa sürede etki mekanizması %90’a varan oranda azalır. Bu ne anlama geliyor; pahalı bir ürün oksijen ortamında etkisi de azaldı siz olsanız bile bile zarar edeceğiniz ürünü kullanır mısınız? Cevap net hayır hayır ve hayır. Sonuç olarak şunu ifade edelim; tavuk beslemede kullanılan bir hormon preparatın üretimi bile yok nasıl olur da hormon kullanılıyor ifadesi yapılıyor. Üstelik böyle açıklamalar konu üzerinde uzman olmayan kişiler yapıyor. Gerçekten çok yanlış bu beyanatlar, medya kanalıyla halkımıza yanlış bilgiler vermek ülke insanımıza ve hayvancılığımıza çok büyük zararlar vermektedir. Bu konuda en doğru bilgiyi veteriner hekimlerden alınız. Lütfen bir kez daha yazıyorum. KONU ÜZERİNDE UZMAN OLMAYAN KİŞİLERİN BİR TAKIM SENTEZ İFADELERLE BU UCUZ HAYVANSAL ÜRÜNÜ İNSANLARIMIZ TARAFINDAN TÜKETİMİNİ ENGELLEMESİNE İZİN VERMEYELİM. Tek yapılması gereken tavuklarda marka sorgulayalım, son tüketim tarihine bakalım, soğuk zincirin doğru kullanalım ve bunları titizlikle uygulayalım.       Son söz bu ucuz hayvansal proteini yukarı da ifade ettiğimiz kriterleri yerine getirerek gönül rahatlığı ile sofralarımızı şenlendirelim……… Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı