Alman asıllı Henry Morgenthau, ABD’nin Osmanlı İmparatorluğunda 1913 yılı Aralık ayı ile
1916 yılı Şubat ayı arasında görev yapan büyükelçisi idi. Başkan Wilson’a yakınlığı ile
bilinen Morgenthau, 1918 yılında saygın yayınevi Doubleday tarafından yayımlanan bir kitap
yazmıştır: “Büyükelçi Morgenthau’nun Öyküsü” (“Ambassador Morgenthu’s Story”).
Kitabın mesajı 301-325. Sayfaları arasında verilmiştir. Bu bölümün başlığı çok kesindir:
“The Murder of a Nation” (“Bir Ulusun Katli”) Katledildiği iddia edilen ULUS (?) Doğu
Anadolu’daki (Ortalama en çok % 30) AZINLIK Ermeni toplumudur.
Osmanlı Devleti 1 Nisan 1917 tarihinde, Almanya’ya savaş ilan ettiği için ABD ile
diplomatik ilişkilerin keserek Washington’daki elçiliğini kapattığı için Morgenthau’nun
Kitabı’na itiraz eden olmamıştır. Ermeniler de Türkiye aleyhindeki tüm faaliyetlerinde serbest
kalmışlardır.
Kitaba ilk Türkçe itiraz, eleştiri, YAYIMLANDIKTAN 73 YIL SONRA 1991 yılında
Amerikalı akademisyen, o tarihte Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi, Prof. Heath Lowry’nin
kitabıdır: “Büyükelçi Morgenthau’nun Öyküsü’nün Perde Arkası”.
Prof. Lowry, Morgenthau’nun Kitabının ABD’deki Türkiye aleyhtarlığı açısından önemini
şöyle açıklamıştır:
“Amerikalıların nesiller boyu belirli bir ulus ve ülkeye bakış açılarının şekillendirilmesinde,
“Büyükelçi Morgenthau’nun Öyküsü” diye bilinen kitap kadar etkili olanı çok azdır.
“1920’lerde Amerikan kamuoyunun belirgin özelliklerinden biri haline gelen ve günümüzde
de uzantıları gözlenebilen güçlü bir Türk aleyhtarlığının temel taşlarından biri olarak
Morgenthau’nun kitabı, İttihat ve Terakki Hükümeti’nin Birinci Dünya Savaşı’nı bahane
ederek Ermeni azınlığına karşı planlı bir soykırım uyguladığı inancının ana çıkış
noktalarından biri olamaya devam ediyor.”
Morgenthau’nun Kitabının Türkçe çevirisi ise ABD’de yayımlandığı 1918 yılından 87 yıl
sonra 2005 yılında Belge Yayınları tarafından yayımlanmıştır.
Belge Yayınlarının çevirisi; Doubleday’in 1918 baskısı İngilizce aslından değil; Kıbrıs
kökenli aşırı Türk ve Türkiye karşıtı Ermeni Ara Sarafian’ın İngiltere’de kurduğu Gomidas
Enstitüsü’nün “Ermeni Soykırımı Dokümantasyon dizisinin bir bölümü olarak” yayımlanan
Gomidas yayınından yapılmıştır.
Kitabın, İÇİNDEKİLER listesinden önceki (4. Sayfası) boş sayfada “1.5 milyon Ermeni
Soykırımı”nı vurgulayan şöyle bir bilgi vardır:
“Bu kitap, Bn. Maro ve Dr. Zareh Hovannesian tarafından Ermeni Soykırımının bir buçuk
milyon kurbanının anısına ithaf edilmiştir.”
Belge Yayınları, yayımladıkları çeviride “Yayımcının Önsözü” başlığı altında Ara Sarafian
imzalı dört sayfa bir önsöze yer vermiştir. Bu önsözden kısa bir alıntı:
“Ambassador Morgenthau’s Story”deki en çarpıcı bölümler Ermeni Soykırımıyla ilgili
olanlardır… Elinizdeki Morgenthau anıları “Ambassador Morgenthau’s Story”nin birinci
baskısından (1918) alınmıştır (?). Orijinal metin yeniden biçimlendirilmiştir…”
Belge Yayınları, yayımladıkları çevirinin arka kapağında şu ek bilgiyi vermiştir:
“Anıları (Morgenthau’nun) şu anda tarihçiler açısından değeri biçilmez bir kaynaktır.
Morgenthau 1915 Ermeni Soykırımı’na tanık olmuştur.” (NOT: Morgenthau İstanbul dışına
çıkmamıştı.)
Türkçe çeviri hakkında son söz: Kitabın ‘Ermeni Soykırımı’ sözcüklerine bir tek satırında yer
bulunamamış! Belge Yayınlarını nefretle kınıyorum. Yazılı açıklama isteyeceğim.
Morgenthau’nun Öyküsü hakkında İnternette bulabildiğim tek yazı, Prof Haluk Selvi’nin
2015 yılında yazıldığı anlaşılan Marmara Üniversitesi makalesi: “ABD Büyükelçisi Henry
Morgenthau Öyküsü ve Gerçekler”